Δημόσια πανεπιστήμια, ιδιωτικές εξουσίες

Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή στις 30 Νοεμβρίου 2014

Είναι μια πρακτική που επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο επί δεκαετίες, μέσα σε δημόσιους οργανισμούς, με πρωτοβουλία μικρών ομάδων, χωρίς να προβλέπεται από κανέναν κανονισμό. Οι πρωταγωνιστές επιβραβεύονται με θετική δημοσιότητα, με θέσεις εργασίας μέσα στον οργανισμό ή με σταδιοδρομία που οδηγεί στην πολιτική και διοικητική ελίτ της χώρας. Ποτέ η συμμετοχή στις ενέργειες δεν τιμωρείται, δεν οδηγεί στο περιθώριο, δεν κοστίζει στους δράστες. Με κοινωνιολογικά κριτήρια, μια τέτοια πρακτική είναι βαθιά συστημική. Εξυπηρετεί την αναπαραγωγή των θεσμών όπως έχουν, και τους τροφοδοτεί με νέα στελέχη.

Αναφέρομαι στη δράση των φοιτητικών παρατάξεων στα δημόσια πανεπιστήμια, και ιδιαίτερα στις καταλήψεις, στον εκφοβισμό καθηγητών και σε συναφείς ακτιβιστικές ενέργειες. Είναι ενέργειες που παρουσιάζονται σαν διαμαρτυρία και περιβάλλονται με αντισυστημική ρητορεία. Και που εμποδίζουν, πότε λιγότερο, πότε περισσότερο, την επίσημη λειτουργία του οργανισμού, που είναι οι σπουδές. Πώς εξηγείται λοιπόν το παράδοξο, μια συμπεριφορά να προβάλλεται ως ανατρεπτική, να αντιβαίνει σε μια σημαντική λειτουργία του συστήματος, αλλά να αναβιώνει σαν έθιμο κάθε χρόνο, με νέους πρωταγωνιστές κάθε φορά, και στο τέλος αυτοί να επιβραβεύονται;

Τι γνωρίζουμε για τις μεταρρυθμίσεις;

Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή στις 2 Νοεμβρίου 2014

Ενα από τα επιχειρήματα για να κλείσει η ΕΡΤ ήταν ότι κόστιζε 240 εκατ. τον χρόνο, που τα πλήρωναν τα νοικοκυριά και τα γραφεία, πάνω στους λογαριασμούς της ΔΕΗ. Θυμόμαστε όλοι πόσο πολύ συζητήθηκε το κόστος, αν ήταν εύλογο ή όχι. Από όσο ξέρω, δεν υπήρξε προσεκτική οικονομική αξιολόγηση, αλλά εάν υπήρξε, πέρασε απαρατήρητη. Το θέμα είχε εμπλακεί στους πολιτικούς ανταγωνισμούς, και κανένας υπολογισμός δεν μπορούσε να θεωρηθεί αντικειμενικός μέσα σε αυτό το κλίμα. Εμεινε μόνο το ναι ή το όχι.

Τον Ιούλιο του 2011 συνέβη μια άλλη αλλαγή, που μείωσε την επιβάρυνση των νοικοκυριών περισσότερο από 240 εκατ. τον χρόνο. Ηταν μια επιτυχημένη μεταρρύθμιση, που ωφέλησε περισσότερο τα αδύναμα νοικοκυριά. Κανένας σχεδόν δεν την υπερασπίστηκε, γιατί ήταν μία από τις εκατοντάδες μικρές μεταρρυθμίσεις που μας επέβαλε η τρόικα. Είναι από αυτές που οι δικοί μας πολιτικοί δεν θα έκαναν από μόνοι τους, γιατί αντιβαίνει στις αντιλήψεις τους για τον ρυθμιστικό ρόλο του κράτους.

Αυτό που συνέβη ήταν ότι καταργήθηκαν οι διατάξεις που όριζαν ανώτατο περιθώριο κέρδους πάνω στα φρούτα και τα λαχανικά, για το χονδρεμπόριο και το λιανεμπόριο. Μέχρι τότε, σε όλα σχεδόν τα οπωροκηπευτικά υπήρχε πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, που είχε θεσπιστεί αρχικά το 1946. Φυσικά, οι περισσότεροι πίστευαν ότι αυτό συγκρατεί τις τιμές. Οταν ανακοινώθηκε η απελευθέρωση των περιθωρίων, πολλοί πρόβλεψαν ότι οι τιμές θα αυξηθούν, σε όφελος των εμπόρων και σε βάρος των καταναλωτών.